Testudo graeca - żółw mauretański, iberyjski, śródziemnomorski

Gatunek opisał: Rok opisania: Nie wymaga rejestracji

Nazwa łacińska:	Testudo graeca –
Nazwa polska:	Żółw mauretański, iberyjski, śródziemnomorski
Synonimy / nazwy nieaktualne:	Brak
Typ żółwia:	Żółw lądowy
Typ terrarium:	Tropikalne
Wygląd:
Biotop:
Temperatura °C:
Wilgotność powietrza %:
Wielkość terrarium:	Nie dotyczy
Żywienie:
Długość życia:
Aktywność:	Dzienna
Zachowanie:
Temperament:	Łagodny
Częstość rozmnożenia:	Sporadyczne
Rozmnażanie:
Zimowanie:
Zdrowie:
Trudność hodowli:	Gatunek łatwy w hodowli

Systematyka

Królestwo: Animalia
Podkrólestwo: Histoza
Typ: Chordata
Podtyp Reptilia
Gromada: Anapsida
Rząd: Testudines
Nadgodzina: Chelonioidea
Rodzina: Cheloniidae
Podrodzina: Testudininae
Rodzaj: Testudo
Gatunek: Testudo graeca

Występowanie

Żółwie mauretańskie zamieszkują trzy kontynenty naszego globu. Można je spotkać na południu Europy, w południowo-wschodniej Azji i w północnej Afryce u stóp gór Atlas. Taka rozpiętość kontynentalna sprawia, że środowiska, które zamieszkuje ten gatunek są bardzo różnorodne. Mogą być kamieniste, porośnięte kępkami trawy, czy trawiaste z pojedynczymi krzewami i niskimi zaroślami, a także suche z ubogą roślinnością np. w Tunezji. Dlatego tak ważne jest, aby wiedzieć, do jakiego podgatunku należy nasz pupil, ponieważ dzięki tej wiedzy będziemy w stanie stworzyć mu odpowiednie warunki bytowe.

Podgatunki

Gatunki północno-afrykańskie zwane (graeca)

Testudo graeca graeca
Występowanie: Tunezja, Maroko, Libia
Cechy szczególne: karapaks żółtawy do jasnooliwkowego lub brązowawy do czerwonobrązowego. Płytki czarne do czerwonobrązowych z czarnym środkiem. Okazy z Tunezji zwłaszcza młode mają szczególnie ładne desenie. Wielkość; samice do 18 cm, samce 13-14,5 cm.
Testudo graeca gyrenaica
Występowanie: Libia
Cechy szczególne: karapaks dość mocno wysklepiony, jasnożółty z przewagą czarnych lub czarno brązowych plam.
Testudo graeca marokkensins
Występowanie: północne tereny Maroko
Cechy szczególne: karapaks jasnożółty lub oliwkowy. Płytki jasne, na obrzeżu każdej z nich jasny lub ciemnobrązowy deseń.
Testudo graeca nabeulensis
Występowanie: północna i południowa Tunezja
Cechy szczególne: karapaks jasny do ciemnożółtego z intensywnie czarnymi oznaczeniami, na środku każdej płytki. Wielkość; samice 16 cm, samce ok. 13 cm
Testudo graeca flavominimaralis
Występowanie: Libia
Cechy szczególne: wydłużony pancerz. Kolor jasnożółty z ciemnymi znaczeniami na każdej płytce i wzdłuż pancerza. Skóra koloru żółtego, kończyny żółte z czarnymi plamkami. Wielkość; samice do 15 cm, samce 11 -12 cm.
Testudo graeca soussensis
Występowanie: północna Tunezja|
Cechy szczególne: karapaks koloru żółtopomarańczowego lub żółto oliwkowego z rozmazanymi czarnymi lub brązowymi plamami. Z upływem czasu pancerz staje się szary a nawet czarny zwłaszcza u bardzo starych samców.
Testudo graeca whitei
Występowanie: Algieria
Cechy szczególne: karapaks zazwyczaj żółty z jasnobrązowymi oznaczeniami na dolnych płytkach. Plastron posiada duże, nieregularne czarne oznaczenia. Wielkość; samice 28 cm, samce 24 cm.

Gatunki Euroazjatyckie zwane (Ibera)

Testudo graeca anamurensis
Występowanie: Turcja wzdłuż zachodniego wybrzeża, od pasma gór Beydaglari koło Antyli do miasta Mersin.
Cechy szczególne: karapaks mocno wydłużony, trapezowaty, płaski. Na pancerzu nieregularny porozmazywany deseń. Plastron z bardziej regularnym deseniem w postaci czarnych lub brązowawych plam. Ubarwienie głowy jednokolorowe lub z nieregularnymi żółtawymi plamkami, okolice podbródka i gardła biało-żółte.
Testudo graeca ibera
Występowanie: Półwysep Bałkański do Morza Czarnego, Turcja i południowy Kaukaz przez Turkmenię do Iranu.
Cechy szczególne: karapaks owalny, równomiernie pofałdowany, w tylnej części gładki. Barwa podstawowa jasnooliwkowa z dużymi wyraźnymi plamami. Głowa i kończyny jednobarwne, na plastronie rozmyte nie wyraźne plamy. Wielkość; samice 21 cm, samce 18 cm.
Testudo graeca nikolski
Występowanie: północno-zachodni Kaukaz
Cechy szczególne: długie pazury na przednich kończynach i charakterystyczne łuski
Testudo graeca terrestris
Występowanie: Syria, Izrael, Jordania
Cechy szczególne: karapaks mocno wysklepiony, pofałdowany, czubek i boki głowy z żółtymi plamami.
Testudo graeca zarudnyi
Występowanie: Turkmenistan, Afganistan, Iran, Pakistan
Cechy szczególne: karapaks wąski w tyle trochę szerszy. Kolor ciemnobrązowy do czarnego, mało widoczny wzór na płytkach, skóra oliwkowo-brązowa. Gatunek ten jest podobny do żółwia stepowego.
Testudo graeca antakyensis
Występowanie: południowa Turcja, okolice zatoki Iskenderum
Cechy szczególne: karapaks z przewagą koloru żółtego, środek tarczek i brzegi czarne. Wielkość; samice 15,5 cm, samce 12,5 cm
Testudo graeca armenica
Występowanie: Armenia, Azerbejdżan
Cechy szczególne: karapaks dość ciemny z niewielką ilością nieregularnych linii i plamek. Głowa, kończyny i pazury czarne. Podobny do żółwia stepowego.
Testudo graeca flowerii
Występowanie: Izrael, Liban, Gaza
Cechy szczególne: karapaks płaski, kolor jasnożółty. Na każdej tarczce posiada ciemną plamę. W centralnej części ogona również posiada ciemną plamę. Wielkość; samice 14 cm, samce do 12 cm.

Wygląd

Karapaks owalny a nawet eliptyczny i mocno wysklepiony z niepodzielną tarczką nadogonową, oraz z całkowitym brakiem charakterystycznego kolca na ogonie. Pancerz zazwyczaj w kolorze żółtym, brązowym, a czasem zielonkawym i z ciemnym deseniem na środku każdej tarczki, oraz szczególnie u samic z częściowo ruchomym plastronem.. Miękkie części zwierzaka są najczęściej szarobrązowe, a na każdej kończynie posiada on zazwyczaj pięć pazurów. Na zewnętrznej stronie ud znajdują się specjalne zrogowacenia przypominające ostrogi, które są również zwane jako modzele.

Samice są zawsze większe od samców. W dorosłym wieku osiągają wielkość do 30 cm natomiast samce do 25 cm. Wielkość zależy od podgatunku tego żółwia. Niektóre z nich są małe a ich wielkość nie przekracza 16 cm.

Długość życia

Gatunek ten charakteryzuje się długowiecznością. Jest ona uzależniona od warunków bytowych zwierzęcia (dieta, zimowanie). Zwykle żyją ok. 70-90 lat

Temperatura

Terrarium powinno być podzielone na dwie strefy, suchą i gorącą i chłodną i wilgotną. W sferze gorącej temperatura powinna wynosić od 35 do 40°C. W strefie chłodnej nie powinna być wyższa niż 22°C. Pamiętajmy, aby nie stosować ogrzewania od spodu terrarium np. kablami lub matami grzewczymi, ponieważ w razie zbyt wysokiej temperatury gadzina będzie szukała schronienia zakopując się w podłożu, zamiast chłodu znajdzie tam dodatkowe źródło ciepła. W nocy temperatura może wynosić od 15 do 18°C. Oczywiście temperatura nocna jest uzależniona od podgatunku żółwia.

Wilgotność

Wilgotność powinna być utrzymywana na poziomie 50 %. Codziennie rano należy obficie spryskać terrarium letnią wodą, co da efekt porannej rosy. Zraszanie jest bardzo ważne, ponieważ żółwie mauretańskie posiadają nawyk spijania kropli wody z płaskich powierzchni. Dodatkowo wilgotność może podnieść wstawiony do terrarium brodzik z letnia wodą, która musi być wymieniana codziennie.

Oświetlenie

Bardzo ważnym czynnikiem w hodowli żółwia mauretańskiego jest oświetlenie. Przy minimalnym oświetleniu żółwie staja się apatyczne, senne i tracą apetyt. Dlatego należy zapewnić gadzinie dostęp do światła ok. 12 h dziennie. W tym celu umieszczamy w terrarium żarówkę grzewczą (lustrzanka) o mocy 25-40W. Temperatura pod żarówką powinna wynosić od 35 do 40°C. Nie zapomnijmy również o świetlówkach emitujących promienie UVB. Są one niezbędne do syntezy witaminy D3 w skórze, co pozwala na lepszą przyswajalność wapna, Świetlówki możemy nabyć w każdym sklepie zoologicznym, lub w internecie. Montujemy je na wysokości 25-30 cm od podłoża. Należy pamiętać, ze nawet najlepsza świetlówka nie zastąpi światła emitowanego przez promienie słoneczne. Dlatego tak ważne jest, aby wychodzić z żółwiem na spacery lub trzymać go na wybiegu zewnętrznym.

Terrarium

Urządzając terrarium musimy pamiętać o paru ważnych rzeczach;
- terrarium powinno być jak największe
- warunki, jakie będą w nim panowały musza być jak najbardziej zbliżone do naturalnych
- terrarium budujemy z materiałów, które są odporne na wilgoć i pozwalają na łatwe czyszczenie, ponieważ higiena w domku naszego pupila jest sprawą bardzo ważną.
Najczęściej stosowanym materiałem do budowy terrarium jest płyta osb lub płyta meblowa. Gatunki euroazjatyckie podobnie jak żółwie greckie dobrze czują się w terrarium otwartym typu szuflada. Natomiast dla gatunków północno-afrykańskich możemy zbudować terrarium zamknięte. Bardzo ważną rolę spełnia odpowiednie podłoże, które nie może pleśnieć ani pylić. Najbardziej polecanym jest; darń wycięta z łąki, drewienka bukowe lub sosnowe, kora ogrodnicza i siano. Nie zapomnijmy też o płaskich kamieniach, po których żółwik będzie się wspinał i ścierał pazury. Nie może także zabraknąć kryjówki, w której gadziny uwielbiają się zakopywać. Można ją wykonać z dowolnego materiału, np. drewno, płotek ogrodniczy. Można użyć do tego celu ceramicznej doniczki dostosowanej do wielkości żółwia lub korzeń. Żółwie mauretańskie doskonale czują się na wybiegach zewnętrznych, które budujemy w ogrodzie lub na balkonie. Budując taką zagrodę musimy pamiętać, aby była odpowiednio zabezpieczona i jak największa. Jeśli chodzi o wystrój to obowiązują te same zasady, jakie stosujemy przy urządzaniu terrarium. W zagrodzie możemy posadzić kilka gatunków polnych roślin, aby gadzina mogła wybrać te, które najbardziej jej smakują. Pamiętajmy również o kryjówkach, w których żółwik będzie mógł się schronić w razie przegrzania. Na wybiegach żółwie mogą przebywać całą dobę od późnej wiosny do wczesnej jesieni pod warunkiem, że temperatura w nocy nie będzie spadać poniżej określonych wartości dla danego gatunku.

Żywienie

Żywienie tego gatunku żółwia jest takie same jak żywienie innych gatunków żółwi lądowych. Jest on w 100% roślinożerny i taki pokarm musi otrzymywać. Podajemy różne gatunki roślin polnych;
- mniszek lekarski
- babka zwyczajna i lancetowata
- gwiazdnica pospolita
- powój polny
- rzeżucha łąkowa
- wyka ptasia i płotowa i wiele innych
a także liście krzewów owocowych np. poziomki, maliny, jeżyny, truskawek
Owoce i warzywa mogą być podawane, ale sporadycznie i w małych ilościach. Wybierajmy te, które zawierają najmniej węglowodanów. Mogą one być podawane, jako dodatek smakowy np. w zimie. Nigdy nie podajemy naszej gadzinie pokarmów wysokowęglowodanowych i wysokobiałkowych, np. banany, jajka, ser, ponieważ,organizm gada nie jest przystosowany do trawienia ich w nadmiernej ilości. Podawanie takich produktów przyczynia się do powstawania wielu groźnych chorób i powolnej śmierci gada. Prawidłowa dieta powinna być niskobiałkowa,niskowęglowodanowa, zawierać dużą ilość błonnika oraz witaminy i wapń. Podając codziennie świeży i urozmaicony pokarm, mamy pewność, że nasz pupil będzie cieszył się dobrym zdrowiem i długim życiem.

Dymorfizm płciowy

Samce są mniejsze od samic. W wieku dorosłym osiągają do 25 cm. Mają wklęsły plastron, ogon jest długi i gruby podwinięty na udo.
Samiczki są większe. W dorosłym życiu osiągają ok. 30 cm. Plastron jest częściowo ruchomy a karapaks wyższy niż u samców. Ogonek jest krótki najczęściej położony w dół.

Rozmnażanie

Najczęściej żółwiowe gody rozpoczynają się w kilka lub kilkanaście dni po przebudzeniu ze snu zimowego. Samiec zalecając się okrąża samicę, kiwa głową i gryzie ją w kończyny, głowę i szyję. Zaloty te nieraz są bardzo brutalne, więc musimy je kontrolować, aby nie dopuścić do poważnych zranień samicy. Najlepiej żółwie łączyć na wybiegu. Gdy samica zostanie zapłodniona w jej macicy zaczynają rozwijać się jajeczka, proces ten trwa ok. sześciu tygodni. W tym czasie musimy zapewnić jej odpowiednią dietę i dodatkową ilość wapna. Samica składa od 3 do 12 jaj. Parę dni przed zniesieniem robi się bardzo niespokojna, przekopuje podłoże w terrarium, chce się z niego wydostać. Aby umożliwić samiczce złożenie jaj należy wynieść ją na łąkę gdzie gadzina znajdzie dogodne dla siebie nasłonecznione miejsce, wtedy wykopie dołek o głębokości kilkunastu centymetrów i zniesie jajeczka. Gdy już wszystkie jaja zostają zniesione samica zakopuje dołek i odchodzi. Proces ten jest bardzo wyczerpujący dla samicy wiec po jego zakończeniu musimy jej zapewnić obfitość jedzenia i picia. Jeśli zdecydujemy się na inkubację jaj, musimy je odkopać i delikatnie przenieść do wcześniej przygotowanego inkubatora. Jaja inkubujemy przez 60- 80 dni w temperaturze 28- 32 stopni. Jeśli jaja są zapłodnione to na każdym z nich pojawia się banderolka, czyli biała plamka, która w miarę upływu czasu rozprzestrzenia się na całe jajo. Zapłodnione jaja również zwiększają swoją masę i objętość. Nie wolno ich dotykać ani obracać, ponieważ grozi to obumarciem zarodka. Płeć młodych żółwików jest uzależniona od temperatury panującej w inkubatorze, przy wyższej, klują się samiczki a przy niższej samce

Zimowanie

Hibernacja jest naturalnym procesem w cyklu rocznym żółwi., W naturalnych warunkach żółwie zimują ok. pięciu miesięcy. Zimując naszego pupila pozwalamy mu na odpoczynek, który ma zbawienne działanie na jego zdrowie, rozmnażanie a także na długość życia. Jeśli chodzi o żółwie mauretańskie to zimujemy tylko podgatunki euroazjatyckie. Pamiętajmy, że nigdy nie zimujemy podgatunków północno afrykańskich. W czasie naszej zimy należy stworzyć im odpowiednie warunki z wysoką temperaturą. Musimy pamiętać, że zimować możemy tylko zdrowego żółwia ( nie zimujemy żółwi chorych lub osłabionych lub takich które przeszły poważna chorobę w ciągu ostatniego sezonu ). Miesiąc przed planowanym zimowaniem, należy gada odrobaczyć. Obniżamy temperaturę w terrarium i ograniczamy podawanie pokarmu aż do całkowitego zaprzestania karmienia. Musimy tez zwiększyć ilość kąpieli, które pomogą gadzinie się wypróżnić i nawodnią jej organizm. Gdy nasz pupil już smacznie śpi w terrarium to znaczy, że nadszedł odpowiedni moment, aby przenieść go do zimownika, w którym będzie spał ok. pięciu miesięcy. Żółwia zimujemy w temperaturze ok. 4- 5 stopni. Hibernację można przeprowadzić w chłodnej piwnicy lub w lodówce. Lodówka jest odpowiedniejsza do zimowania, ponieważ utrzymuje temperaturę na stałym poziomie a ponad to w każdej chwili możemy skontrolować stan żółwia i w razie potrzeby podjąć odpowiednie kroki.